Egzaminy zawodowe

Egzamin zawodowy – wskazówki

1. Przystąpienie do egzaminu

Egzamin zawodowy – Formuła 2019 jest przeprowadzany zgodnie z przepisami ustawy o systemie oświaty w brzmieniu obowiązującym od 1 września 2019 r. i w oparciu o podstawy programowe kształcenia
w zawodach szkolnictwa branżowego.

Do egzaminu zawodowego przystępują uczniowie szkół, wktórych kształcenie jest realizowane zgodnie
z podstawami programowymi kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego:

1. uczniowie branżowych szkół I stopnia niebędący młodocianymi pracownikami,
2. uczniowie branżowych szkół I stopnia będący młodocianymi pracownikami zatrudnionymi w celu przygotowania zawodowego u pracodawcy niebędącego rzemieślnikiem,
3. uczniowie techników,

Przystąpienie ucznia do egzaminu zawodowego we wskazanym przez dyrektora szkoły odpowiednio roku szkolnym jest jednym z warunków uzyskania promocji do następnej klasy lub ukończenia szkoły.

Dla ucznia branżowej szkoły I stopnia – młodocianego pracownika zatrudnionego w celu przygotowania zawodowego u pracodawcy będącego rzemieślnikiem – warunkiem ukończenia szkoły jest przystąpienie do egzaminu czeladniczego prowadzonego przez komisje izb rzemieślniczych. Rodzaj obowiązkowego egzaminu dla ucznia młodocianego pracownika ustala dyrektor szkoły na podstawie umowy przedkładanej przez ucznia przy przyjęciu do szkoły (lub załącznika do tej umowy).

2. Jak wygląda egzamin zawodowy?

Egzamin zawodowy jest ‎formą oceny poziomu opanowania ‎przez osoby wiadomości i umiejętności
z zakresu ‎jednej kwalifikacji wyodrębnionej w ‎zawodzie, ustalonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego.

Egzamin zawodowy składa się z części pisemnej i części praktycznej.

Część pisemna jest przeprowadzana w formie testu pisemnego z wykorzystaniem elektronicznego systemu przeprowadzania egzaminu zawodowego – tj. przy komputerze.

Część pisemna trwa 60 minut i przeprowadzana jest w formie testu składającego się z 40 zadań zamkniętych zawierających cztery odpowiedzi do wyboru, z których tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.

Dla osób, które wymagają dostosowania warunków i formy przeprowadzania egzaminu, egzamin może odbyć się z wykorzystaniem arkusza egzaminacyjnego w postaci wydrukowanej.

Część praktyczna egzaminu zawodowego polega na wykonaniu zadania lub zadań egzaminacyjnych, których rezultatem jest wyrób, usługa lub dokumentacja. Część praktyczna trwa nie krócej niż 120 minut i nie dłużej niż 240 minut i jest ‎‎przeprowadzana w formie testu praktycznego, polegającego na wykonaniu przez zdającego ‎‎zadania egzaminacyjnego zawartego w arkuszu egzaminacyjnym na stanowisku ‎‎egzaminacyjnym. Czas trwania części praktycznej egzaminu zawodowego dla konkretnej ‎kwalifikacji określony ‎jest w informatorze.‎ Dodatkowo na zapoznanie się z treścią zadania egzaminacyjnego zawartego w arkuszu ‎egzaminacyjnym ‎oraz z wyposażeniem stanowiska egzaminacyjnego zdający ma 10 minut, ‎których nie wlicza ‎się do czasu trwania części praktycznej egzaminu zawodowego.

Aby zdać egzamin zawodowy, należy uzyskać:‎

1. ‎z części pisemnej – co najmniej 50% punktów możliwych do uzyskania (czyli minimum ‎‎20 punktów), oraz‎ ‎
2. z części praktycznej – co najmniej 75% punktów możliwych do uzyskania. ‎

Wynik egzaminu zawodowego ustala i przekazuje komisja okręgowa.

Zdający, który zdał egzamin zawodowy w danym zawodzie, otrzymuje ‎‎certyfikat kwalifikacji zawodowej, wydany przez komisję okręgową.

Osoba, która posiada ‎‎certyfikaty kwalifikacji zawodowej ‎potwierdzające wszystkie kwalifikacje wyodrębnione w ‎danym zawodzie oraz posiada ‎odpowiedni poziom wykształcenia, otrzymuje dyplom ‎ zawodowy. Do dyplomu ‎zawodowego dołącza się ‎Europass – Suplement do Dyplomu ‎ Zawodowego, który stanowi uzupełnienie informacji zawartych ‎w dyplomie i ma za zadanie ułatwić ich lepsze zrozumienie, przede wszystkim przez ‎pracodawców i instytucje zagraniczne.

Dyplomy i suplementy do dyplomów  wydają okręgowe komisje egzaminacyjne.

3. Opłata za egzamin

Egzamin jest bezpłatny dla uczniów.

Opłatę wnoszą:

– absolwenci szkół, którzy przystępują do egzaminu po raz trzeci i kolejny,

– młodociani pracownicy, przy czym pracodawca zatrudniający młodocianych pokrywa koszty przeprowadzenia egzaminów zdawanych w pierwszym wyznaczonym terminie i może pokryć koszty egzaminu poprawkowego,

Według stanu na dzień 1 maja 2022 r. opłata pobierana za egzamin (łącznie część pisemna i praktyczna) wynosi 232,32 zł. W przypadku tylko jednej części egzaminu opłata wynosi:

–  w przypadku części pisemnej – 1/3 wysokości opłaty – 77,44 zł
–  w przypadku części praktycznej – 2/3 wysokości opłaty – 154,88 zł

Wysokość opłaty ustala i publikuje na swojej stronie internetowej dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej.

Osoby ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym niepełnosprawne, mogą przystąpić do egzaminu zawodowego, który będzie dostosowany do ich potrzeb oraz możliwości.

4. Dostosowanie warunków egzaminu zawodowego

Dostosowanie warunków egzaminu zawodowego – na podstawie ‎‎odpowiednich dokumentów – przysługuje osobom:‎

1. niesłyszącym
2. słabosłyszącym
3. słabowidzącym
4. z niepełnosprawnością ruchową i z czasową niesprawnością rąk
5. z afazją
6. z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim
7. z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera
8. z chorobami przewlekłymi
9. chorym lub niesprawnym czasowo
10. ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się
11. z niedostosowaniem społecznym lub zagrożeniem niedostosowaniem społecznym
12. które znalazły się w sytuacji kryzysowej lub traumatycznej
13. które mają trudności adaptacyjne związane z wcześniejszym kształceniem za granicą
14. z zaburzeniami komunikacji językowej.

Dla ucznia albo absolwenta, o którym mowa w  ww. pkt. 1-14, nie przygotowuje się odrębnych arkuszy egzaminacyjnych.

Szczegółowe sposoby dostosowania są wymienione w komunikacie dyrektora CKE, który publikowany jest nie później niż do 20 sierpnia roku szkolnego, poprzedzającego rok szkolny, w którym jest przeprowadzany egzamin zawodowy.

1. Zdający zgłasza się na egzamin w wyznaczonym przez dyrektora OKE miejscu i czasie. Nie później jednak niż na 30 minut przed jego rozpoczęciem.
2. Na egzamin należy przynieść odpowiednie ubranie i obuwie robocze.
3. W czasie trwania części praktycznej egzaminu zawodowego każdy zdający pracuje przy osobnym stanowisku egzaminacyjnym. Stanowiska egzaminacyjne powinny być tak przygotowane, aby zapewniona była samodzielna praca zdających.
4. Do sali egzaminacyjnej, w której jest przeprowadzana część praktyczna egzaminu zawodowego, nie można wnosić żadnych urządzeń telekomunikacyjnych ani korzystać z nich w tej sali.
5. W czasie trwania części pisemnej egzaminu zawodowego na stanowiskach egzaminacyjnych mogą znajdować się tylko materiały i przybory pomocnicze wskazane w informacji dyrektora Komisji Centralnej, ani korzystać z nich w tej sali. Informację o materiałach i przyborach pomocniczych ogłasza dyrektor CKE na stronie internetowej CKE .
6. O ustalonej godzinie zdający wchodzą do sali pojedynczo, według kolejności na liście i zajmują wyznaczone/wylosowane miejsca. Każdy zdający ma posiadać przy sobie dowód osobisty lub inny dokument tożsamości z numerem PESEL i zdjęciem i okazać go przy wejściu do sali egzaminacyjnej.
7. Część praktyczna egzaminu zawodowego polega na wykonaniu przez zdającego zadań egzaminacyjnych zawartych w arkuszu egzaminacyjnym na stanowisku egzaminacyjnym, które zostało przygotowane z uwzględnieniem warunków realizacji kształcenia w danym zawodzie określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach, właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionej w tym zawodzie, w zakresie której odbywa się ten egzamin.
8. W czasie trwania części praktycznej egzaminu zawodowego zdającym nie udziela się żadnych wyjaśnień dotyczących zadań egzaminacyjnych zawartych w arkuszu egzaminacyjnym ani ich nie komentuje.
9. Po zakończeniu części praktycznej egzaminu zawodowego zdający opuszczają salę egzaminacyjną, pozostawiając na swoich stanowiskach egzaminacyjnych efekty wykonania zadania egzaminacyjnego zawartego w arkuszu egzaminacyjnym oraz związaną z nim dokumentację.
10. Egzaminator, ocenia: 1) jakość rezultatu końcowego: wyrobu, usługi lub dokumentacji, pod względem spełnienia wymagań określonych w zadaniu egzaminacyjnym zawartym w arkuszu egzaminacyjnym;